Paula schreef er een boze brief over, en die had dus effect. "Na die brief waren we vertrokken he", zegt Paula Marckx in de Podcast 'Iemand' op Radio 1. "We kwamen daar aan, in een indrukwekkende hal met een groot plakkaat: 'Paula et Alexandra Marckx contre la Belgique'. Dat doet wel iets moet ik zeggen."
Hoe Paula (93) de situatie van kinderen van ongehuwde moeders voor altijd veranderde: 40 jaar arrest-Marckx
13 June 2019
How Paula (93) changed the situation of children of unmarried mothers forever: 40 years Marckx judgment
40 years ago, the European Court of Human Rights handed down the 'Marckx' milestone judgment. As a result, children of unmarried mothers, and at the same time children from an adulterous relationship, received the same rights as children of a married couple. The judgment came after a complaint from Paula Marckx against the Belgian State. Anne Vanrenterghem Thu 13 Jun 5:36 13 June 1979. Paula Marckx is proved right in the case she brought against the Belgian State at the European Court of Human Rights. She herself was a unmarried mother, of baby Alexandra, and she did not understand why she had to acknowledge her daughter, while married mothers should not. Moreover, even then her child did not have the same rights as the children of a married mother, among other things in terms of inheritance and ties with the family of Paula. Paula wrote an angry letter about it, and it therefore had an effect. "After that letter we left," says Paula Marckx in the Podcast "Somebody" on Radio 1. "We arrived there, in an impressive hall with a large placard:" Paula and Alexandra Marckx contre la Belgique. I have to say something. "
I didn't save a person from a burning house, just written a letter in the kitchen Paula Marckx The European Court agreed with Paula on the whole line. According to the Court, everyone was entitled to an automatic bond with the mother, including children of unmarried mothers or so-called adulterous children. Paula Marckx was overwhelmed by the news. "I got a call from my cousin. Paula, we won, she said." She remains modest about her role in the history of family law. "If you think of it, it is something very simple, I am not going to save a person from a burning house, I have not climbed a mountain, I have just written a note in my kitchen." Delphine Boël can also thank Paula Marckx But the Marckx judgment was indeed a milestone. Not only for children of unmarried mothers, but also for children from an adulterous relationship. "A child who was adulterous on the father's side, think for example of Delphine Boël, who never had the possibility to establish paternity. Because that was adulterous and that was not allowed," says Professor Family Law Frederik Swennen. "So even if King Albert's paternity were confirmed with DNA, it was 'aunt pis' before the Marckx judgment. Then there was no way to deny Jaques Boël's paternity," says the professor. Even if mothers were adulterous, nothing was possible by the way. That child automatically had the husband as father, and that was undeniable. "Napoleon - who drafted the law book at the time - then said, he should have watched his wife," says Swennen.
But the judgment also had major consequences for our right to privacy. The Court stated in its judgment that Article 8 of the European Convention on Human Rights, which states the right to respect for private, family and family life, contained a positive obligation. This means that the state had to actively ensure that that right was protected. The recent European privacy legislation GDPR is also a spur of this. Family law on its head throughout Europe The judgment came as a real shock. In politics, the situation of so-called illegitimate children had never been in question until then. "Everyone in Europe thought it would lead nowhere. Because there was almost no country where it was different from Belgium," says Swennen. But it was nevertheless so. The judgment had to change the legislation in our country. "That happened for the first time in 1987, and the last adjustment was made in 2006," said Frederik Swennen. But that also had to happen in other European countries. "Many countries have had to adapt. They have done so step by step. Until the 2000s, countries were still convicted of inheritance law, such as France and Austria. It took a long time before all countries had adjusted," says Swennen.
But even today, the Marckx judgment has consequences. "What now and then, for example, is discreet delivery and situations such as the founding slide. Actually, it is deduced from the Marckx judgment that this should not be permitted. Or at least that the child must always have a chance to to find out the identity of the mother, so the judgment still causes debate today, "says Professor Swennen. The life story of Paula Marckx is also very remarkable. Besides being convicted of our country, she was also one of the first female pilots in our country, she was a fashion model for fashion house Natan, and she got to know the Spanish dictator Franco. The podcast 'Iemand' from Radio 1 delved into her life story. You can listen to that here:
Dutch:
Hoe Paula (93) de situatie van kinderen van ongehuwde moeders voor altijd veranderde: 40 jaar arrest-Marckx
40 jaar geleden velde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens het mijlpaalarrest 'Marckx'. Daardoor kregen kinderen van ongehuwde moeders, en tegelijk kinderen uit een overspelige relatie, dezelfde rechten als kinderen van een getrouwd koppel. Het arrest kwam er na een klacht van Paula Marckx tegen de Belgische Staat.
Het Europees Hof gaf Paula over de hele lijn gelijk. Volgens het Hof had iedereen recht op een automatische band met de moeder, ook kinderen van ongehuwde moeders of zogenoemde overspelige kinderen. Paula Marckx was overweldigd door het nieuws. "Ik kreeg telefoon van mijn nicht. Paula, we hebben gewonnen, zei ze". Ze blijft wel bescheiden over haar rol in de geschiedenis van het familierecht. "Als je het bedenkt is het iets heel eenvoudig, ik ben geen mens gaan redden uit een brandend huis, ik heb geen berg beklommen, ik heb gewoon een briefje geschreven in mijn keuken."
Ook Delphine Boël mag Paula Marckx bedanken
Maar het arrest-Marckx was dus wel degelijk een mijlpaal. Niet alleen voor kinderen van ongehuwde moeders, ook voor kinderen uit een overspelige relatie. "Een kind dat overspelig was langs vaderszijde, denk bijvoorbeeld aan Delphine Boël, die had nooit een mogelijkheid om het vaderschap te laten vestigen. Want dat was overspelig en dat mocht niet", zegt Professor Familierecht Frederik Swennen. "Dus zelfs als het vaderschap van koning Albert zou vaststaan met DNA, dan was dat 'tant pis' vóór het arrest-Marckx. Dan was er geen enkele mogelijkheid om het vaderschap van Jaques Boël te ontkennen", zegt de professor. Ook als moeders overspelig waren, was er trouwens niks mogelijk. Dat kind kreeg automatisch de echtgenoot als vader, en dat viel niet te ontkennen. "Napoleon - die het wetboek destijds opstelde - zei dan, die had maar beter op zijn vrouw moeten letten", zegt Swennen.
Maar het arrest had ook grote gevolgen voor ons recht op privacy. Het Hof zei in het arrest namelijk dat artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, waarin het recht op eerbiediging van het privé, familie- en gezinsleven staat, een positieve verplichting inhield. Dat betekent dus dat de staat er actief voor moest zorgen dat dat recht beschermd werd. Ook de recente Europese privacywetgeving GDPR is daar een uitloper van.
Familierecht op z'n kop in heel Europa
Het arrest kwam als een echte schok. Binnen de politiek had de situatie van zogenoemde onwettige kinderen tot dan nooit ter discussie gestaan. "Iedereen in heel Europa dacht dat het nergens toe zou leiden. Want er was bijna geen enkel land waar het anders was dan in België", aldus Swennen.
Maar toch was het dus zo. Door het arrest moest de wetgeving in ons land worden aangepast. "Dat gebeurde voor het eerst in 1987, en in 2006 werd nog de laatste aanpassing gedaan", aldus Frederik Swennen. Maar ook in andere Europese landen moest dat gebeuren. "Vele landen hebben zich moeten aanpassen. Ze hebben dat stapsgewijs gedaan. Tot in de jaren 2000 zijn er nog landen veroordeeld in verband met erfrecht, zoals Frankrijk en Oostenrijk. Het duurde lang vooraleer alle landen zich hadden aangepast", zegt Swennen.
Maar ook vandaag heeft het arrest-Marckx nog gevolgen. "Wat nu bijvoorbeeld af en toe opspeelt is het discreet bevallen, en situaties als de vondelingenschuif. Eigenlijk leidt men uit het arrest Marckx af dat dat niet toegelaten zou mogen zijn. Of op z'n minst dat het kind altijd een kans moet hebben om de identiteit van de moeder te achterhalen. Het arrest zorgt dus ook vandaag nog steeds voor debat", aldus professor Swennen.
Het levensverhaal van Paula Marckx is trouwens erg opmerkelijk. Naast ons land laten veroordelen, was ze ook één van de eerste vrouwelijke piloten in ons land, was ze mannequin voor modehuis Natan, en leerde ze de Spaanse dictator Franco kennen. De podcast 'Iemand' van Radio 1 dook in haar levensverhaal. Dat kan u hier herbeluisteren: