Onbegrensde adoptie De groei van illegale adoptiepraktijken

Unlimited adoption

The growth of illegal adoption practices

Adoption of foreign children is booming in the 1960s and 1970s thanks to parents who fight for their own happiness and that of the world.

The government initially works against it alone, but later seems to push on to the other extreme. Research into her role in illegal adoption is ongoing.

"It has been repeatedly demonstrated that false medical declarations concerning birth and false birth certificates are readily available at Uwent." Ufford.

The reason for this scrubbing, distributed on behalf of Minister Norbert Schmelzer (KVP), is an affair that plays the year before. Then a Dutch couple travels to the southern state of Paraná and has a two-month-old Brazilian toddler to his name. With the birth certificate obtained, the baby can effortlessly be registered as its own child at the registry office after returning to the Netherlands.In this shadowy case, the Dutch consul in Curitiba, the capital of Paraná, appears to have provided assistance. From the letter cited earlier: "Needless to say, it was taken with surprise that a Dutch consular officer is cooperating in such cases." The consul nevertheless remains spared an official reprimand.

Documents about the Paraná affair - and other matters - have become public in recent years thanks to detective work by Patrick Noordoven, himself illegally adopted in Brazil in 1980. For Minister Sander Dekker (VVD, Legal Protection) they are the reason to investigate the role of the government in illegal adoptions. Earlier this year, he ordered a study that initially focused on Brazil, Colombia, Bangladesh, Sri Lanka and Indonesia.

Pill and adoption

Adopting children from distant foreign countries is booming in the 1970s. Before that, adoption was for a long time a domestic affair - apart from children from a few European countries. But since the late sixties, the possibilities for adopting a Dutch child are becoming increasingly limited.

The pill became available as a contraceptive in 1964, which reduces the number of unwanted pregnancies. And when the General Assistance Act comes into force in 1965, single mothers are assured of an income to raise their child themselves. There are plenty of taboos, but in the rebellious and prosperous years that follow, there is more and more room: moral, cultural and economic.

In addition, not to be underestimated: the Netherlands has been in front since 1960. Viewers get the news from around the world in the living room night after night. They see Biafra starving, horrified by the Vietnam war. The moving image and the voice of misery feed the emotion. A generation with new ideals wants to stand up, protest, help themselves and the world.

Because, says a mother and lawyer from Bunnik, Gusta Blaauw-Meijer: 'You can all give birth to Blaauwtjes, but we can also love such a child from a country where there is a high risk of starving to eat. come before it is a year old. If you see all that misery, especially in Vietnam, then you still have the tendency to say: can't we do anything about it now? "

When Blaauw tells her story in the Limburgs Dagblad in the late 1960s, she has had a fight over many years. Although she and her husband have two sons, they also want to adopt a foreign child. The officials at the Ministry of Justice mainly work against. A child from distant, strange Asia? Is Europe not big enough?

There are more complaints about the civil service. The Algemeen Handelsblad, for example, reports: "An official works at the Child Protection Agency who explains to future foster parents that such adoptions will endanger the racial purity of their own people on a large scale. There is a social worker who said to a couple: you only take a cat or a dog. You are not suitable for an adoption. "

House of Representatives

The existing Adoption Act dates from 1956 and leaves so much room that civil servants can formulate and apply their own rules. They react so angularly that the Blaauws turn to the Petitions Committee, which includes members of parliament from various parties. The committee comes with a unanimous recommendation, which the House of Representatives adopted without hesitation in September 1967: widen the possibilities for adoption. The "Blaauw petition" is a matter of importance, states MP Kees Boertien on behalf of his ARP and six other groups. "After all, it is not about an isolated case, but about hundreds of families who want to adopt a child from abroad, for example from Vietnam or Korea."

Justice Minister Carel Polak (VVD) is struggling against, in line with his officials. The minister asks aloud whether parents can cope with the problems that can arise with a child who comes from a completely different culture. He pursues "a cautious policy because it has become apparent that adopted children can become victims of a enthusiasm that does not prove consistent".

But if, after the Petitions Committee and the House of Representatives, a committee that he himself has requested advises relaxation of the adoption rules, Polak will switch.

Dutch Glory

The fact that mass, media and politics are throwing themselves into foreign adoption, with the Far East first to come into the picture, is also due to the story of writer Jan de Hartog, earlier in 1967. He appears for the first time on 10 February in image with the TV talk show of Mies Bouwman, Mies and scene. The Hartog has been a national celebrity since the publication of his novel Hollands Glorie in 1940. He has been living in America for years. There Mies Bouwman visits him for her much-watched program.

The writer and his English wife Marjorie became adoptive parents of their first South Korean daughter, Eva Kim, just days before the arrival of the camera crew. Not much later, sister Julia Kim will join the family. No wonder that De Hartog is full of worries for and about Korean children, especially those with an American father.

The Korean war may have turned into a permanent ceasefire in 1953, but Americans are still present in large numbers in South Korea. Fresh troops are constantly landing - guarantee for more illegitimate children. "Every year brings a new crop of misery, despair and downfall," said De Hartog.

The fathers eventually go home, the mothers do not fit into Korean family culture with their "bastards". Children "are abandoned or thrown into the river," says the writer. "The only solution is adoption." And he states: even if you save only one, imagine that you are the one yourself.

800 letters

That February 10, Mies Bouwman shows only a few fragments of the interview. They touch the viewer in the heart. The VARA receives dozens of phone calls from parents who want to adopt a child. The overwhelmed Mies calls De Hartog with the question if he knows a good contact person in the Netherlands.

If the full interview with the writer is broadcasted at the end of February, the broadcaster can indeed state a name and address: "Mrs. E. den Doolaard, Miggelenbergweg 51, Hoenderloo."

The next morning a couple is at her doorstep asking if it can get "a Korean". Soon more than 800 letters with similar requests fall into Den Doolaard's letterbox. "Some write because they can't have children themselves, others write to make up for what other adults do to these children," newspaper Trouw quotes her.

Erie den Doolaard is the wife of another Dutch writer, A. den Doolaard, pseudonym of Bob Spoelstra. The couple is good friends with Jan de Hartog. During the Second World War they met each other as Englandmen in London.

For this Mrs. Den Doolaard of the Miggelenbergweg, busy years start as coordinator of the relief effort for Korean children. Moreover, in May 1969, she took the initiative to set up the first major mediation organization in the Netherlands, the Stichting Interlandelijke Adoptie (SIA).

Six months later, the first Korean children arrived at Schiphol: six girls and four boys, ranging in age from six months to five years. The parents embrace their new family member from the distant land with great joy, but as pioneers not or hardly prepared, in their arms. A hundred followed in 1970. Then more, many more - thousands.

When the first children arrive from Seoul, Gusta Blaauw also embraces her adopted child. No toddler from Korea, nor from Vietnam, where the borders only open when the guns remain silent in 1975, but from Bangalore, India. A girl of twenty months, Mary.

Warnings

Adoption of foreign children is gaining momentum after a cautious start, certainly during the 1970s. Alerts also sound in the same period. The media regularly report about a rich child trafficking. Sometimes it concerns a black market in Germany, sometimes a rolled-up gang in Indonesia or a questionable broker from Sri Lanka. Much later, very expressive words will follow about "barns like laying batteries" where babies are "hatched".

Obscure shopping, but in the Netherlands the demand for children remains many times greater than the supply at home and abroad. In the absence of regulations, agency agencies are shooting up like mushrooms. They engage with shady foreign partners who trade children - orphans or not orphans - for dollars.

Moreover, parents, tired of the long waiting lists, find their own way. That is often not legal - see the couple at the beginning of this story, which flies to Brazil. Their journey is being copied for many years.

In the aforementioned letter from Foreign Affairs, the top official calls Brazil "the land of unlimited possibilities". But authorities elsewhere also look away. And in the Netherlands the government keeps its distance for years. Now that the revelations from the seventies, eighties and nineties are there, she wants clarity about her role in illegal adoptions. A research committee led by Tjibbe Joustra will report in the course of 2020.

The pink cloud is discoloring

In the seventies, the Netherlands is on a 'pink cloud', notes emeritus professor René Hoksbergen retroactively in his standard work Children who could not stay.

At the presentation of that big book in 2011, he states: "We were blinded by idealism (...) Everything revolved around nurture, not about nature. If only a child was raised lovingly, we thought, it would be fine. Regardless of which parents did that or what the child had experienced in the first years of life. The big disappointment came in the 1980s. "

In that decade the cloud will change color for various reasons. The economy is collapsing, subsidy flows for mediation are drying up, adoption is going to cost a fortune. That makes the persistent reports about a lucrative adoption industry in the countries of origin extra bitter.

Here, in the country of arrival, the first generation of children from Asia and South America are reaching puberty. Scientific studies indicate the sometimes large attachment and adjustment problems, the faded identity.

All this creates room for questions. Whose happiness is it about? Not that of the parents? For children, investing in foster care in the country of birth is much more beneficial, the message is. Free to Hoksbergen: nature really counts.

ne buck

When Jan de Hartog tells his story in 1967, Korean adopted children have already arrived in Belgium, Norway and Sweden, among others. More than 1500 live in the United States, a number that is growing rapidly. Many former soldiers look away, their veteran organizations deny the problem. Other Americans, in particular the quakers, of which De Hartog is a part, do consider themselves responsible.

Writer Pearl Buck, the first woman to be awarded the Nobel Prize for literature in 1938, challenges returned American soldiers to donate at least 1 dollar (one buck) for every child left behind. The only reaction she gets is that of a recruit: "I haven't been to Korea yet, but I'm about to leave and want to pay in advance."

Two thirds from abroad

Since the existence of the Adoption Act (1956), 55,000 children have been adopted in the Netherlands. More than two thirds (39,000) comes from abroad. After the turn of the century, this mainly concerns Chinese children, widely available because of the one-child policy that has since been canceled by Beijing.

The number of adoptions is steadily declining. In 2018, the number of domestic adoptions was limited to a few dozen. More than 150 foreign children were adopted, only one tenth of the number in 1980, one of the top years.

Source: CBS / Adoption Facilities Foundation

Knowing more

Children who could not stay (2011) by René Hoksbergen.

The Children (1968) by Jan de Hartog.

Welcome to adoption country (2017) by Anouk Eigenraam.

Dutch:

Onbegrensde adoptie

De groei van illegale adoptiepraktijken

Door: Twan van den Brand

Adoptie van buitenlandse kinderen neemt in de jaren zestig en zeventig een hoge vlucht dankzij ouderparen die vechten voor het eigen geluk én dat van de wereld.

De overheid werkt eerst alleen tegen, maar lijkt later door te schieten naar het andere uiterste. Onderzoek naar haar rol bij illegale adoptie is inmiddels gaande.

‘Reeds meermalen is gebleken dat te Uwent valse medische verklaringen omtrent geboorte en valse geboorteakten op eenvoudige wijze verkrijgbaar zijn.’ Het is 20 november 1972 als een hoge ambtenaar van het ministerie van Buitenlandse Zaken dit schrijft aan de ambassadeur in Brazilië, jonkheer Leopold Quarles van Ufford.

Aanleiding voor deze schrobbering, uitgedeeld namens minister Norbert Schmelzer (KVP), is een affaire die het jaar daarvoor speelt. Dan reist een Nederlands echtpaar naar de zuidelijke deelstaat Paraná en laat daar een Braziliaanse dreumes van twee maanden op zijn naam zetten. Met de verkregen geboorteakte kan de baby na terugkeer in Nederland moeiteloos als eigen kind worden ingeschreven bij de burgerlijke stand.

Sinds 1956 zijn 39.000 buitenlandse kinderen hier geadopteerd

In deze schimmige zaak blijkt de Nederlandse consul in Curitiba, de hoofdstad van Paraná, hulp te hebben geboden. Uit de eerder geciteerde brief: ‘Het behoeft geen betoog dat met verbazing werd kennisgenomen van het feit dat een Nederlandse consulaire ambtenaar in dit soort gevallen medewerking verleent.’ De consul blijft desondanks een officiële berisping bespaard.

Documenten over de affaire-Paraná – en over andere zaken – zijn de voorbije jaren openbaar geworden dankzij speurwerk van Patrick Noordoven, zelf in 1980 illegaal geadopteerd in Brazilië. Voor minister Sander Dekker (VVD, Rechtsbescherming) vormen ze aanleiding om de rol van de overheid bij illegale adopties door te lichten. Hij heeft eerder dit jaar een onderzoek gelast dat zich in eerste instantie richt op Brazilië, Colombia, Bangladesh, Sri Lanka en Indonesië.

Pil en adoptie

Het adopteren van kinderen uit verre buitenlanden neemt in de jaren zeventig een hoge vlucht. Vóór die tijd is adoptie lang een binnenlandse aangelegenheid – kinderen uit enkele Europese landen daargelaten. Maar vanaf de late jaren zestig worden de mogelijkheden om een Nederlands kind te adopteren steeds beperkter.

Veel onbegrip – ‘U neemt maar een kat of een hond; voor een adoptie bent u niet geschikt’

In 1964 is de pil als voorbehoedsmiddel beschikbaar gekomen, en dat zorgt voor minder ongewenste zwangerschappen. En als in 1965 de Algemene Bijstandswet in werking treedt, zijn alleenstaande moeders verzekerd van een inkomen om hun kind zelf groot te brengen. Taboes blijven er nog volop, maar in de even rebelse als voorspoedige jaren die volgen, komt er meer en meer ruimte: moreel, cultureel en economisch.

Daarnaast, van niet te onderschatten belang: Nederland zit sinds 1960 voor de buis. Kijkers krijgen avond na avond het nieuws uit de hele wereld in de huiskamer. Ze zien Biafra hongeren, ze gruwen bij de oorlog in Vietnam. Het bewegende beeld en de stem van de ellende voeden de emotie. Een generatie met nieuwe idealen wil opstaan, protesteren, zichzelf én de wereld helpen.

Want, zegt een moeder en juriste uit Bunnik, Gusta Blaauw-Meijer: ‘Je kunt wel allemaal Blaauwtjes op de wereld zetten, maar wij kunnen ook best houden van zo’n kind uit een land waar het grote kans loopt van de honger om te komen voor het een jaar oud is. Als je al die ellende ziet, vooral in Vietnam, dan krijg je toch de neiging om te zeggen: kunnen wij daar nu niets aan doen?’

Twee broertjes, de één Nederlands en de ander Koraans, maken kennis op Schiphol, 17 januari 1975.

Als Blaauw eind jaren zestig haar verhaal doet in het Limburgs Dagblad heeft ze een jarenlang gevecht achter de rug. Zij en haar echtgenoot hebben weliswaar twee zoontjes, maar ze willen daarnaast een buitenlands kind adopteren. De ambtenaren op het ministerie van Justitie werken vooral tegen. Een kind uit het verre, vreemde Azië? Is Europa niet groot genoeg?

Er zijn meer klachten over de ambtenarij. Zo meldt het Algemeen Handelsblad: ‘Bij de Kinderbescherming werkt een ambtenaar die toekomstige pleegouders uitlegt dat door dergelijk adopties op grote schaal de raszuiverheid van het eigen volk in gevaar komt. Er is een maatschappelijk werkster die tot een echtpaar zei: u neemt maar een kat of een hond. Voor een adoptie bent u niet geschikt.’

Tweede Kamer

De bestaande Adoptiewet dateert uit 1956 en laat zoveel ruimte dat ambtenaren hun eigen regels kunnen formuleren én hanteren. Ze reageren zo hoekig dat de Blaauws zich tot de Commissie voor de Verzoekschriften wenden, waarin Tweede Kamerleden van diverse partijen zitten. De commissie komt met een unaniem advies, dat de Tweede Kamer in september 1967 zonder morren overneemt: verruim de mogelijkheden voor adoptie. Het ‘Blaauw-verzoekschrift’ is een zaak van gewicht, stelt Kamerlid Kees Boertien namens zijn ARP en zes andere fracties. ‘Het gaat immers niet om een geïsoleerd geval, maar om honderden gezinnen die verlangend zijn een kind uit het buitenland, bijvoorbeeld uit Vietnam of Korea, te adopteren.’

Minister van Justitie Carel Polak (VVD) sputtert tegen, in lijn met zijn ambtenaren. De bewindsman stelt hardop de vraag of ouders wel opgewassen zijn tegen de problemen die kunnen ontstaan bij een kind dat overkomt uit een heel andere cultuur. Hij voert ‘een voorzichtig beleid omdat gebleken is dat aangenomen kinderen slachtoffer kunnen worden van een geestdrift die niet bestendig blijkt’.

Maar als na de Commissie voor de Verzoekschriften en de Tweede Kamer ook nog een door hemzelf aangezochte commissie versoepeling van de adoptieregels adviseert, gaat Polak overstag.

Hollands Glorie

Dat massa, media en politiek zich op de buitenlandse adoptie storten, en het Verre Oosten daarbij als eerste in beeld komt, is ook te danken aan het verhaal van schrijver Jan de Hartog, eerder in 1967. Hij verschijnt op 10 februari voor het eerst in beeld bij het tv-praatprogramma van Mies Bouwman, Mies en scène. De Hartog is een nationale coryfee sinds het verschijnen van zijn roman Hollands Glorie in 1940. Hij woont al jaren in Amerika. Daar zoekt Mies Bouwman hem op voor haar veelbekeken programma.

De schrijver en zijn Engelse echtgenote Marjorie zijn juist enkele dagen voor de komst van de cameraploeg adoptieouders geworden van hun eerste Zuid-Koreaanse dochter, Eva Kim. Niet veel later zal zusje Julia Kim zich bij het gezin voegen. Geen wonder dus dat De Hartog vol is van zorgen voor en over Koreaanse kinderen, vooral die met een Amerikaanse vader.

De Koreaanse oorlog mag dan in 1953 zijn overgegaan in een permanente wapenstilstand, Amerikanen blijven in groten getale in Zuid-Korea present. Er landen voortdurend verse troepen – garantie voor meer buitenechtelijke kinderen. ‘Ieder jaar brengt een nieuwe oogst aan ellende, wanhoop en ondergang,’ aldus De Hartog.

De vaders gaan op den duur naar huis, de moeders passen met hun ‘bastaards’ niet in de Koreaanse familiecultuur. Kinderen ‘worden te vondeling gelegd of in de rivier gegooid’, vertelt de schrijver. ‘De enige oplossing is adoptie.’ En hij stelt: al red je er maar eentje, stel je eens voor dat jijzelf die ene bent.

800 brieven

Die 10de februari laat Mies Bouwman slechts een paar fragmenten zien van het interview. Ze raken de kijker in het hart. De VARA krijgt tientallen telefoontjes van ouderparen die een kind willen adopteren. De overdonderde Mies belt De Hartog met de vraag of hij in Nederland een goede contactpersoon weet.

Als eind februari het volledige interview met de schrijver wordt uitgezonden, kan de omroep inderdaad een naam en adres noemen: ‘Mevrouw E. den Doolaard, Miggelenbergweg 51, Hoenderloo.’

De volgende ochtend staat bij haar een echtpaar op de stoep met de vraag of het ‘een Koreaantje’ kan krijgen. Al snel vallen meer dan 800 brieven met gelijksoortige verzoeken in Den Doolaards brievenbus. ‘Sommige schrijven omdat ze zelf geen kinderen kunnen krijgen, anderen om iets goed te maken van wat andere volwassenen deze kinderen aandoen,’ citeert dagblad Trouw haar.

Erie den Doolaard is de echtgenote van een andere Nederlandse schrijver, A. den Doolaard, pseudoniem van Bob Spoelstra. Het stel is goed bevriend met Jan de Hartog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben ze elkaar als Engelandvaarders in Londen getroffen.

Voor deze mevrouw Den Doolaard van de Miggelenbergweg breken drukke jaren aan als coördinator van de hulpactie voor Koreaanse kinderen. Zij neemt bovendien in mei 1969 het initiatief tot de oprichting van de eerste grote bemiddelingsorganisatie in Nederland, de Stichting Interlandelijke Adoptie (SIA).

Een halfjaar later arriveren de eerste Koreaanse kinderen op Schiphol: zes meisjes en vier jongens, in leeftijd variërend van zes maanden tot vijf jaar. De ouders sluiten hun nieuwe gezinslid uit het verre land met grote blijdschap, maar als pioniers niet of nauwelijks voorbereid, in de armen. In 1970 volgen er honderd. Daarna meer, veel meer – duizenden.

Grote vraag – Veel ouderparen, de lange wachtlijsten beu, zoeken hun eigen weg

Als vanuit Seoul de eerste kinderen arriveren, sluit ook Gusta Blaauw haar adoptiekind in de armen. Geen dreumes uit Korea, en ook niet uit Vietnam, waar de grenzen pas opengaan als in 1975 de kanonnen zwijgen, maar uit Bangalore, India. Een meisje van twintig maanden, Mary.

Waarschuwingen

De adoptie van buitenlandse kinderen krijgt na een voorzichtig begin snel vaart, zeker gedurende de jaren zeventig. In diezelfde periode klinken ook al waarschuwingen. De media berichten met regelmaat over een rijke kinderhandel. Nu eens betreft het een zwarte markt in Duitsland, dan weer een opgerolde bende in Indonesië of een dubieuze bemiddelaar uit Sri Lanka. Veel later zullen wel erg beeldende woorden volgen over ‘schuren als legbatterijen’ waar baby’s worden ‘uitgebroed’.

Stewardessen dragen kinderen uit Korea van boord na te zijn geland op Schiphol, 21 februari 1972.

Obscure boodschappen, maar in Nederland blijft de vraag naar kinderen vele malen groter dan het binnen- en buitenlandse aanbod. Bij gebrek aan regelgeving schieten bemiddelingsbureaus als paddenstoelen uit de grond. Ze laten zich in met louche buitenlandse partners die kinderen – wees of geen wees – tegen dollars ruilen.

Bovendien zoeken ouderparen, de lange wachtlijsten beu, hun eigen weg. Dat is vaak geen legale – zie het stel aan het begin van dit verhaal, dat naar Brazilië vliegt. Hun reis krijgt jarenlang grote navolging.

In de eerdergenoemde brief van Buitenlandse Zaken noemt de topambtenaar Brazilië ‘het land der onbegrensde mogelijkheden’. Maar ook elders wenden autoriteiten de blik af. En in Nederland houdt de overheid jarenlang afstand. Nu de onthullingen uit de jaren zeventig, tachtig en negentig daar zijn, wil ze helderheid over haar rol bij de illegale adopties. Een onderzoekscommissie onder leiding van Tjibbe Joustra zal in de loop van 2020 rapporteren.

De roze wolk verkleurt

Nederland zit in de jaren zeventig op ‘een roze wolk’, constateert emeritus hoogleraar René Hoksbergen met terugwerkende kracht in zijn standaardwerk Kinderen die niet konden blijven.

Bij de presentatie van dat vuistdikke boek in 2011 stelt hij: ‘We waren verblind door idealisme (…) Alles draaide om nurture, niet om nature. Als een kind maar liefdevol werd opgevoed, dachten we, dan kwam het wel goed. Ongeacht welke ouders dat deden of wat het kind in de eerste levensjaren had meegemaakt. In de jaren tachtig kwam de grote teleurstelling.’

In dat decennium zal de wolk door diverse oorzaken verkleuren. De economie stort in, subsidiestromen voor bemiddeling drogen op, adoptie gaat een vermogen kosten. Dat maakt de aanhoudende berichten over een lucratieve adoptie-industrie in de landen van herkomst extra wrang.

Hier, in het land van aankomst, bereikt intussen de eerste generatie kinderen uit Azië en Zuid-Amerika de puberteit. Wetenschappelijke studies duiden de soms grote hechtings- en aanpassingsproblemen, de vervaagde identiteit.

Dat alles schept ruimte voor vragen. Om wiens geluk gaat het eigenlijk? Toch niet dat van de ouders? Voor de kinderen is investeren in de pleegzorg in het geboorteland veel heilzamer, zo luidt de boodschap. Vrij naar Hoksbergen: nature telt wel degelijk.

One buck

Als Jan de Hartog in 1967 zijn verhaal doet, zijn er in onder meer België, Noorwegen en Zweden al Koreaanse adoptiekinderen gearriveerd. In de Verenigde Staten wonen er ruim 1500, een aantal dat snel groeit. Veel ex-militairen kijken weg, hun veteranenorganisaties ontkennen het probleem. Andere Amerikanen, met name de quakers, waar De Hartog deel van uitmaakt, achten zich wél verantwoordelijk.

Schrijfster Pearl Buck, in 1938 als eerste vrouw gelauwerd met de Nobelprijs voor de literatuur, daagt teruggekeerde Amerikaanse soldaten uit dan toch tenminste 1 dollar (one buck) af te staan voor ieder achtergelaten kind. De enige reactie die zij krijgt, is die van een rekruut: ‘Ik ben nog wel niet in Korea geweest, maar ik sta op het punt erheen te vertrekken en wil vast vooruitbetalen.’

Twee derde uit buitenland

Sinds het bestaan van de Adoptiewet (1956) zijn in Nederland 55.000 kinderen geadopteerd. Ruim twee derde daarvan (39.000) komt uit het buitenland. Na de eeuwwisseling gaat het vooral om Chinese kinderen, ruim beschikbaar vanwege de inmiddels door Peking geschrapte eenkindpolitiek.

Het aantal adopties neemt gestaag af. In 2018 bleef het aantal binnenlandse adopties beperkt tot enkele tientallen. Er werden ruim 150 buitenlandse kinderen geadopteerd, nog maar een tiende van het aantal in 1980, een van de topjaren.

Bron: CBS/Stichting Adoptievoorzieningen

Meer weten

Kinderen die niet konden blijven (2011) door René Hoksbergen.

De kinderen (1968) door Jan de Hartog.

Welkom in adoptieland (2017) door Anouk Eigenraam.