Adoptie: wel of niet?

Publication date: 30 September 2019

Adoption: yes or no?

Is it good or bad to adopt a child? And should intercountry adoption continue to exist or not? Extraordinary professor Femmie Juffer and emeritus special professor René Hoksbergen, both specialized in adoption, discuss these issues. But they don't agree.

In the series 'I can't come from Sri Lanka', we follow Dinja Pannebakker, a young woman of 32 who has been adopted from Sri Lanka. She herself feels completely Dutch and has no need for connection to her birthplace.

Pannebakker is one of more than 3,400 Sri Lankan children who have been adopted by Dutch parents since the 1970s. Adoption from Sri Lanka was definitively stopped in 2018. Adoption from a dozen other countries, or 'intercountry adoption', still exists, although the number of adopted people is decreasing every year. In 2018 a total of 156 children were brought to the Netherlands from abroad. Most of them are from China (28), Hungary (24) or the United States (23). In the Netherlands, 21 children were adopted last year and placed with other Dutch families.

Femmie Juffer, special professor of adoption

With crooked eyes

The story of Pannebakker seems to be an exception within the media: much more often you hear about adopted people protesting about their adoption or who are eagerly looking for their biological parents. This is in line with the way people started thinking about adoption: where adoptive parents used to be seen as world improvers, you can now be looked at with skewed eyes when you bring a child to the Netherlands. Is adoption good for such a child? And do you not maintain abuses with that?

To find out more about the good and bad aspects of adoption, we went into separate discussions with Femmie Juffer and René Hoksbergen, respectively professor by special appointment and emeritus professor by specialization, specialized in adoption. Although they are both well-versed in their profession, they disagree on many points. This does not make it easy to draw clear conclusions about adoption.

Is something wrong with non-seekers?

Whether something is 'wrong' with Pannebakker, because she is not looking for her biological parents, is a question for many people around her. Missy thinks it is not at all strange that Pannebakker does not want to start a search. "Research by pedagogue Wendy Tieman shows that adopters of around 30 years old can be divided into three groups: one third of those adopted go looking for his biological parents, one third is interested in his background, but does not look and one third does not need more information about his origin, so Pannebakker fits in well with the latter group and is certainly no exception.

"I think that the 'Spoorloos' program partly causes the average Dutch person to think that every adopted person wants to go and find his biological family. While that is not the case. Incidentally, the fact that she is not interested in her origin does not mean that that she will never be interested in it. There are also people who only start working on it later, for example when they have children of their own. "

Hoksbergen also sees people like Pannebakker more often. He only thinks it doesn't happen often, unlike Juffer and the research she cites. "You can only measure how many adopted people are looking for their background when they are dead," says Hoksbergen. "In my opinion, there are a lot more, about 90 to 95 percent."

He does not mean that it is not healthy not to search, but according to Hoksbergen it is a form of denial. "At the moment, Pannebakker is psychologically denying that she has been adopted. Literally, that is simply not possible, because she looks different. But she still does not feel adopted.

"I don't know if that is healthy, because accepting your identity tells you the reality of your biological parents. That does not detract from the relationship you have with your adoptive parents. On the contrary: if you have a healthy relationship with you past, then the present also does well. I say that from experience, clinical experience. Yes, I have seen hundreds of adopted people. "

Happiness in the new country

Hoksbergen knows that there are intercountry adopters who feel satisfied and happy in their new country. But that doesn't mean much to him. “Adopted people struggle with their being different and that greatly influences them in their lives. I don't come across anything else. In my opinion, the negative stories are too high in number to claim that adoption makes no difference to happiness in life.

"For example, I regularly see adopted boys struggling with their height. They are on average smaller than the Dutch woman. And women simply want a man who is at least as tall as himself, or slightly larger. That is a biological fact. every research shows that adopted people have more psychological problems. "

Research by Juffer among 1,200 adult adopters in the Netherlands showed that on average they felt just as happy as the average Dutch person. Ninety percent were also positive about the fact that they had been adopted. From this, Juffer concludes that adopters can experience the same happiness in life as non-adopters. "In this study, we deliberately sought participants from the International Adopted Persons Foundation and also United Adoptees International, who often hear critical noises about adoption. We wanted to make all voices heard."

"Being happy can only be the endpoint of how adopted people feel. It may be that they have had to think a lot and talk to people before they reach that feeling. For example, we know that colored adopted children say around six or seven often that they want to be white. So it's really not just easy. But for me the bottom line is: children have to be in a family. "

Juffer believes that children can best be placed in a family, following numerous studies that indicate the poor conditions in children's homes. "For all aspects of development, it is bad to grow up in a children's home. The IQ, the physical growth and the attachment of the children suffer because of it."

Immediately stop adoption

Now the question is: is intercountry adoption a good way to help these children? Both Hoksbergen and Juffer are of the opinion that the child's placement with the biological family should be considered first and then adoption within the country itself. But they disagree about what should happen if both of these options are not there.

In 2016, a recommendation from the Council for the Application of Criminal Justice and Youth Protection (RSJ), in collaboration with Hoksbergen, came to the Minister of Security and Justice. In this report, the RSJ recommends shifting the focus from intercountry adoption to support in the development and expansion of the youth protection system in the country of origin. The Council also advised to immediately stop adoption from China, the US and EU countries - the countries where most children still come from in 2018.

Hoksbergen is still behind this. "We no longer have to adopt children from countries that could take excellent care of them, such as China, the US and European countries. Zero. Let those countries take care of their own children, come on. There are also going to be no children from the Netherlands to India, would we find that very strange?

"I think that if we continue to adopt, nothing will change in that country itself. You don't know that in advance, but it is just logic. When adoption is no longer there, you can no longer easily put children away."

Abuses?

Abuses in adoption are an important reason for Hoksbergen why he does not support most intercountry adoptions. "In the 1970s, we thought naively about adoption, everything seemed pink and moonshine. But we found that a lot was wrong. Not all adopted children were pathetic and the nature of the pathology was sometimes deceit. The background of a child was often unknown. or deliberately made differently than it said. Money also played an important role. Not with all children, but with too many. "

According to Juffer, no research has yet been published on how often these abuses occur, and so we cannot make any statements about it yet. "You don't have to anticipate things and draw conclusions too quickly. People quickly think that there are a lot of them, because the media almost only tell stories about adopted people who feel disadvantaged. That makes sense because people who are satisfied about their adoption, such as Pannebakker, have less drive to hang their story on the big clock, and if they want to say something, it is not picked up by the media.

"When, for example, we published a press release about the satisfaction survey among 1200 adopters, we didn't get any response from the media. While that was quite a big study. Suppose the outcomes had been more negative, then I know how it was gone. "

Bizarre turn

Juffer, and several other researchers, have criticized the advice of the RSJ. The minister also explained in a letter why he would not (fully) follow the advice of the RSJ. "The allegation was that adoption would have a suction effect. But my colleague Rien van IJzendoorn showed that the number of adopted children compared to the population of children in the orphanages is very small. The numbers of children being adopted are a few dozen or one hundred on. the millions that are in a children's home, so how can adoption stimulate supply, which is a bizarre turn of thinking.

"As far as I am concerned, adoption can also go hand in hand with improving child protection in the country itself. And that happens in many countries as well, that both adopted and child protection are set up. No research has been done into whether it is better is for the development of childcare in a country when it stops intercountry adoption, but I don't see why that would work better. "

Dutch:

Is het goed of slecht om een kind te adopteren? En moet interlandelijke adoptie blijven bestaan of niet? Bijzonder hoogleraar Femmie Juffer en emeritus bijzonder hoogleraar René Hoksbergen, beide gespecialiseerd in adoptie, bespreken deze kwesties. Maar eens zijn ze het niet.

In de serie 'Ik kóm niet uit Sri Lanka', volgen we Dinja Pannebakker, een jonge vrouw van 32 jaar die geadopteerd is uit Sri Lanka. Zelf voelt zij zich helemaal Nederlands en heeft geen behoefte aan verbinding met haar geboortegrond.

Pannebakker is één van de ruim 3.400 Srilankeese kinderen die sinds de jaren ‘70 door Nederlandse ouders zijn geadopteerd. In 2018 is adoptie uit Sri Lanka definitief gestopt. Adoptie uit een tiental andere landen, of wel 'interlandelijke adoptie', bestaat nog steeds, al neemt het aantal geadopteerden ieder jaar af. In 2018 werden in totaal 156 kinderen uit het buitenland naar Nederland gehaald. De meeste van hen komen uit China (28), Hongarije (24) of de Verenigde Staten (23). Binnen Nederland werden afgelopen jaar 21 kinderen geadopteerd en bij andere Nederlandse gezinnen geplaatst.

Femmie Juffer, bijzonder hoogleraar adoptie

Met scheve ogen

Binnen de media lijkt het verhaal van Pannebakker een uitzondering: veel vaker hoor je over geadopteerden die in protest gaan over hun adoptie of die naarstig op zoek zijn naar hun biologische ouders. Dit sluit aan bij de manier waarop mensen over adoptie zijn gaan denken: waar adoptieouders vroeger als wereldverbeteraars werden gezien, kan je nu met scheve ogen aangekeken worden als je een kind naar Nederland haalt. Is adoptie wel goed voor zo’n kind? En hou je daarmee geen misstanden in stand?

Om meer te weten te komen over de goede en slechte kanten van adoptie, gingen we afzonderlijk in gesprek met Femmie Juffer en René Hoksbergen, respectievelijk bijzonder hoogleraar en emeritus bijzonder hoogleraar, gespecialiseerd in adoptie. Hoewel ze allebei ver doorgeleerd zijn in hun vak, verschillen ze op veel punten van mening. Dat maakt het trekken van eenduidige conclusies over adoptie niet makkelijk.

René Hoksbergen, emeritus bijzonder hoogleraar adoptie

Is er iets mis met niet-zoekers?

Of er met Pannebakker iets 'mis is', omdat ze niet op zoek gaat naar haar biologische ouders, is voor veel mensen om haar heen een vraag. Juffer vindt het helemaal niet gek dat Pannebakker geen zoektocht wil starten. "Uit onderzoek van pedagoge Wendy Tieman blijkt dat geadopteerden van rond de dertig jaar op te delen zijn in drie groepen: één derde van de geadopteerden gaat op zoek naar zijn biologische ouders, één derde is wel geïnteresseerd in zijn achtergrond, maar gaat niet op zoek en één derde heeft geen behoefte aan meer informatie over zijn afkomst. Pannebakker past dus goed bij die laatste groep en is zeker geen uitzondering.

"Ik denk dat het programma 'Spoorloos' er deels voor zorgt dat de gemiddelde Nederlander denkt dat elke geadopteerde zijn biologische familie wil gaan zoeken. Terwijl dat dus niet het geval is. Overigens betekent het feit dat ze nu niet geïnteresseerd is in haar afkomst niet dat ze daar nooit interesse in zal hebben. Er zijn ook mensen die daar later pas mee bezig zijn, bijvoorbeeld als ze zelf kinderen krijgen."

Ook Hoksbergen ziet vaker mensen zoals Pannebakker. Hij meent alleen dat het niet vaak voorkomt, in tegenstelling tot Juffer en het onderzoek dat zij aanhaalt. "Je kunt pas meten hoeveel geadopteerden op zoek zijn naar hun achtergrond, als ze dood zijn," zegt Hoksbergen. "Dan zijn het er naar mijn inschatting veel meer, zo ‘n 90 tot 95 procent."

Hij wil niet zeggen dat het niet gezond is om niet te zoeken, maar het is volgens Hoksbergen wel een vorm van ontkenning. "Op dit moment ontkent Pannebakker psychologisch gezien dat ze geadopteerd is. Letterlijk kan dat gewoonweg niet, omdat ze er anders uit ziet. Maar toch voelt ze zich niet geadopteerd.

"Ik weet niet of dat gezond is, want bij het accepteren van je identiteit, hoort de werkelijkheid van je biologische ouders. Daarmee doe je niks af aan de relatie die je hebt met je adoptieouders. Integendeel: als je een gezonde verhouding hebt met je verleden, dan doet dat ook het heden goed. Dat zeg ik uit ervaring, klinische ervaring. Ja, ik heb honderden geadopteerden gezien."

Tekst gaat verder na afbeelding

Dinja Pannebakker

Geluk in het nieuwe land

Hoksbergen weet dat er interlandelijk geadopteerden zijn die zich tevreden en gelukkig voelen in hun nieuwe land. Maar dat zegt voor hem niet veel. “Geadopteerden worstelen met hun anders-zijn en dat beïnvloedt hen in hoge mate in hun leven. Ik kom niet anders tegen. De negatieve verhalen zijn naar mijn mening in aantal te hoog om te beweren dat adoptie voor het levensgeluk geen verschil maakt.

"Ik zie bijvoorbeeld regelmatig geadopteerde jongens die worstelen met hun lengte. Ze zijn namelijk gemiddeld genomen kleiner dan de Nederlandse vrouw. En vrouwen willen nu eenmaal een man die minstens zo lang is als zichzelf, of iets groter. Dat is een biologisch feit. Daarbij komt uit elk onderzoek naar voren dat geadopteerden meer psychologische problemen hebben."

Uit onderzoek dat Juffer deed onder 1200 volwassen geadopteerden in Nederland, bleek dat ze zich gemiddeld even gelukkig voelden als de gemiddelde Nederlander. Ook was negentig procent positief over het feit dat ze geadopteerd waren. Hieruit concludeert Juffer dat geadopteerden wél hetzelfde levensgeluk als niet-geadopteerden kunnen ervaren. "Bij dit onderzoek hebben we heel bewust deelnemers gezocht bij Stichting Interlandelijk Geadopteerden en ook United Adoptees International, die hoor je vaak kritische geluiden maken over adoptie. We wilden alle stemmen laten horen."

"Gelukkig zijn kan wel pas het eindpunt zijn van hoe geadopteerden zich voelen. Het kan dat ze veel hebben moeten nadenken en met mensen moeten praten voor ze dat gevoel bereiken. We weten bijvoorbeeld dat gekleurde adoptiekinderen zo rond een jaar of zes, zeven vaak zeggen dat ze wit willen zijn. Dus het is echt niet alleen maar makkelijk. Maar voor mij is de bottom line: kinderen moeten in een gezin."

Juffer meent dat kinderen het best in een gezin kunnen worden geplaatst, naar aanleiding van talloze onderzoeken die wijzen op de slechte omstandigheden binnen kindertehuizen. "Voor alle aspecten van de ontwikkeling is het slecht om in een kindertehuis op te groeien. Het IQ, de lichamelijke groei en de gehechtheid van de kinderen lijden eronder."

Tekst gaat verder na afbeelding

Een adoptieouder met haar kind in 1989

Per direct stoppen met adoptie

Nu is de vraag: is interlandelijke adoptie dan een goed middel om deze kinderen te helpen? Zowel Hoksbergen als Juffer is van mening dat als eerste gekeken moet worden naar de plaatsing van het kind bij de biologische familie en daarna naar adoptie binnen het land zelf. Maar ze zijn het niet eens over wat er moet gebeuren als deze beide opties er niet zijn.

In 2016 kwam een advies van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ), in samenwerking met Hoksbergen, aan de Minister van Veiligheid en Justitie. Hierin raadt de RSJ aan de focus van interlandelijke adoptie te verleggen naar ondersteuning bij de op- en uitbouw van het jeugdbeschermingssysteem in het land van herkomst. Ook gaf de Raad het advies om per direct te stoppen met adoptie uit China, de VS en EU-landen – de landen waar in 2018 nog altijd de meeste kinderen vandaan zijn gekomen.

Hoksbergen staat hier nog steeds achter. "We moeten helemaal geen kinderen meer adopteren uit landen die in materieel opzicht prima voor ze zouden kunnen zorgen, zoals China, de VS en Europese landen. Nul. Laat die landen maar voor hun eigen kinderen zorgen, kom op zeg. Er gaan toch ook geen kinderen uit Nederland naar India? Dat zouden we toch heel raar vinden?

"Ik denk dat als we doorgaan met adopteren, er niks verandert in dat land zelf. Dat weet je bij voorbaat niet, maar het is gewoon logica. Wanneer adoptie er niet meer is, kun je ook niet meer gemakkelijk kinderen wegdoen."

Tekst gaat verder na afbeelding

Weeskinderen in Cambodja

Misstanden?

Misstanden bij adoptie zijn voor Hoksbergen een belangrijke reden waarom hij niet achter de meeste interlandelijke adopties staat. "In de jaren zeventig dachten we naïef over adoptie, alles leek rozengeur en maneschijn. Maar we kwamen erachter dat veel niet klopte. Niet alle geadopteerde kindjes waren zielig en de aard van de zieligheid was soms bedrog. De achtergrond van een kind was vaak onbekend of bewust anders gemaakt dan er stond. Geld speelde ook een belangrijke rol. Niet bij alle kinderen, maar wel bij te veel."

Volgens Juffer is er nog geen onderzoek gepubliceerd over hoe vaak deze misstanden voorkomen, en kunnen we er dus nog geen uitspraken over doen. "Je moet niet op de zaken vooruitlopen en te snel conclusies trekken. Mensen denken al snel dat het er heel veel zijn, omdat de media bijna alleen maar verhalen vertellen over geadopteerden die zich benadeeld voelen. Ergens is dat logisch, omdat mensen die tevreden zijn over hun adoptie, zoals Pannebakker, minder drive hebben om hun verhaal aan de grote klok te hangen. En als ze iets willen zeggen, dan wordt dat niet opgepakt door de media.

"Toen we bijvoorbeeld het onderzoek naar de tevredenheid onder 1200 geadopteerden in een persbericht naar buiten brachten, kregen we geen enkele reactie van de media. Terwijl dat toch best een groot onderzoek was. Stel dat de uitkomsten negatiever waren geweest, dan weet ik wel hoe het gegaan was."

Bizarre omdraaiing

Juffer, en meerdere andere onderzoekers, hebben kritiek geleverd op het advies van de RSJ. Ook de minister heeft in een brief uitgelegd waarom hij het advies van de RSJ niet (volledig) zal volgen. "De aantijging was dat adoptie een aanzuigende werking zou hebben. Maar mijn collega Rien van IJzendoorn heeft laten zien dat het aantal adoptiekinderen vergeleken met de populatie kinderen in de weeshuizen heel klein is. De aantallen kinderen die geadopteerd worden zijn enkele tien- of honderdtallen op de miljoenen die in een kindertehuis zitten. Dus hoe kan adoptie dan het aanbod stimuleren? Dat is een bizarre omdraaiing van denken.

"Wat mij betreft kan adoptie ook hand in hand gaan met het verbeteren van de kinderbescherming in het land zelf. En dat gebeurt ook in veel landen, dat er zowel geadopteerd wordt als dat er kinderbescherming wordt opgezet. Er is geen onderzoek gedaan of het beter is voor de ontwikkeling van de kinderzorg in een land wanneer het stopt met interlandelijke adoptie, maar ik zie niet in waarom dat beter zou werken."

Countries: Netherlands

Persons: Rene Hoksbergen, Femmie Juffer